7 ประวัติ อื่นๆ กำแพงเพชร

ประวัติ อื่นๆ จังหวัดกำแพงเพชร

กรุพระเครื่อง เมืองคนแกร่ง ศิลาแลงใหญ่ กล้วยไข่หวาน น้ำมันลานกระบือ เลื่องลือมรดกโลก
ประวัติศาสตร์ความเป็นมา และที่ตั้งของเมืองกำแพงเพชร ที่เป็นจุดเชื่อมต่อระหว่างแคว้นสุโขทัยและกรุงศรีอยุธยา และในขณะเดียวกันก็สามารถติดต่อกับเมืองล้านนาที่อยู่ทางเหนือได้อย่างสะดวก หลักฐานทางโบราณคดีที่พบที่เมืองกำแพงเพชร แสดงลักษณะที่เกี่ยวกับดินแดนทั้งสามแห่ง แฝงไว้ด้วยศิลปะของท้องถิ่น อันเป็นเอกลักษณ์ของสกุลช่างเมืองกำแพงเพชรเอาไว้ด้วย
กำแพงเพชร อยู่ทางภาคเหนือตอนล่างของประเทศไทย ทางทิศเหนือและทิศใต้ของจังหวัดเป็นที่ราบ ทางทิศตะวันตกเป็นภูเขาสลับซับซ้อนและเป็นต้นน้ำของลำธารต่าง ๆ เช่น คลองสวนหมาก คลองวังเจ้า คลองขลุง และคลองแขยง ซึ่งจะไหลลงสู่แม่น้ำปิง ที่เป็นแม่น้ำสำคัญที่ไหลผ่านกลางพื้นที่ของจังหวัดตั้งแต่เหนือสุดจนใต้สุด
กำแพงเพชรเป็นที่ตั้งของเมืองเก่า ที่ปรากฎหลักฐานอยู่ในประวัติศาสตร์ไทยไม่น้อยกว่า 700 ปี เคยเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรสุโขทัย มีฐานะเป็นเมืองลูกหลวง และเป็นเมืองหน้าด่านทางยุทธศาสตร์ที่สำคัญ กำแพงเมืองและป้อมปราการจึงถูกสร้างอย่างแข็งแรงและยังเหลือร่องรอยอยู่จน ปัจจุบัน จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ บริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำปิง ในท้องที่ของจังหวัดกำแพงเพชร ปรากฏหลักฐานทางโบราณคดี ที่แสดงถึงความเป็นอยู่ของมนุษย์ในช่วงก่อนสมัยสุโขทัย อาทิเช่น แหล่งโบราณคดีเขากะล่อน อำเภอขาณุวรลักษบุรี และแหล่งโบราณคดีบ้านคลองเมือง กิ่งอำเภอโกสัมพีนคร พบโบราณวัตถุที่กำหนดอายุอยู่ในช่วงสมัยก่อนประวัติศาสตร์ เช่น ขวานหินขัดแบบมีบ่า เศษเครื่องปั้นดินเผาแบบไม่เคลือบ เศษขี้แร่ (ตะกรัน) แวดินเผา (ดินเผาเจาะรูตรงกลาง เป็นอุปกรณ์ในการปั่นด้าย) เมืองไตรตรึงษ์บนฝั่งตะวันตกของแม่น้ำปิง พบโบราณวัตถุสมัยทวารวดี เช่น ลูกปัดแก้ว และชิ้นส่วนตะเกียงดินเผาแบบอินเดีย สันนิษฐานว่า บริเวณเมืองไตรตรึงษ์คงจะเป็นชุมชนที่ตั้งอยู่บนเส้นทางคมนาคมโบราณ ระหว่างบ้านเมืองในบริเวณภาคกลาง กับชุมชนในท้องที่จังหวัดลำพูนหรือหริภุญไชย   
นอกจากหลักฐานทางโบราณคดีแล้ว ยังปรากฏเรื่องราวในตำนาน และพงศาวดารหลายฉบับที่กล่าวถึงชุมชนในแถบลุ่มแม่น้ำปิง เช่น ตำนานสิงหนวัติกุมารได้กล่าวถึงพระเจ้าชัยศิริได้หนีข้าศึกจากเมืองเหนือมา ตั้งเมืองใหม่ชื่อเมืองกำแพงเพชร ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 16จากหลักฐานทางโบราณคดี ตลอดจนเรื่องราวในตำนานทำให้ทราบว่าได้มีชุมชนเข้ามาตั้งถิ่นฐานบริเวณแม่ น้ำปิง ในเขตจังหวัดกำแพงเพชรก่อนสมัยสุโขทัย แต่การพัฒนาขึ้นเป็นชุมชนเมืองกำแพงเพชรขนาดใหญ่ยังไม่มีหลักฐานชัดเจนศิลา จารึกสมัยสุโขทัยหลายหลัก รวมไปถึงรูปแบบทางสถาปัตยกรรมและประติมากรรมจำนวนมาก ทำให้ทราบว่าเมืองกำแพงเพชรและเมืองนครชุมสถานปนาขึ้นในช่วงสมัยสุโขทัย ในราวปลายพุทธศตวรรษที่ 19 หรือภายหลังรัชสมัยของพ่อขุนรามคำแหง ในระยะแรกเมืองนครชุม คงจะมีบทบาทและความสำคัญมากกว่าเมืองกำแพงเพชร ดังหลักฐานในศิลาจารึกหลักที่ 3 (จารึกนครชุม)
กำแพงเพชร จึงเป็นเมืองแห่งประวัติศาสตร์วัฒนธรรม และธรรมชาติป่าเขา น้ำตก อันงดงาม มีอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร ซึ่งได้รับการยกย่องให้เป็นมรดกโลก เมื่อปี 2534 และยังมีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่ยังคงสมบูรณ์ ทั้งป่าไม้ นก สัตว์ต่าง ๆ อาทิ อุทยานแห่งชาติแม่วงก์ อุทยานแห่งชาติคลองลาน และอุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า ให้นักท่องเที่ยวได้ชื่นชมความงามอีกด้วย

สภาพทางภูมิศาสตร์
แม่น้ำปิงซึ่งเป็นแม่น้ำสายหนึ่งที่มาบรรจบเป็นแม่น้ำเจ้าพระยา ไหลผ่านตอนกลางของจังหวัดจากเหนือจรดใต้ ทางตะวันออกเป็นที่ราบ ส่วนทางตะวันตกเป็นภูเขาสลับซับซ้อน อุดมด้วยธรรมชาติ ป่าไม้ และน้ำตก

อาณาเขต
จังหวัดกำแพงเพชรอยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ ๓๕๘ กิโลเมตร มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ ๘,๖๐๗.๕ ตารางกิโลเมตร
• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองจังหวัดตาก และอำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอบรรพตพิสัย จังหวัดนครสวรรค์
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบางระกำ จังหวัดพิษณุโลก อำเภอโพธิ์ทะเลและอำเภอสามง่าม จังหวัดพิจิตร
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก

การปกครอง
• จังหวัดกำแพงเพชร แบ่งการปกครองออกเป็น ๙ อำเภอ ๒ กิ่งอำเภอ คือ อำเภอเมือง อำเภอคลองขลุง อำเภอคลองลาน อำเภอไทรงาม อำเภอขาณุวรลักษบุรี อำเภอพรานกระต่าย อำเภอลานกระบือ อำเภอปางศิลาทอง อำเภอทรายทองวัฒนา กิ่งอำเภอบึงสามัคคี และกิ่งอำเภอโกสัมพีนคร

หน่วยการปกครอง
การปกครองแบ่งออกเป็น 11 อำเภอ 78 ตำบล 823 หมู่บ้าน
1.    อำเภอเมืองกำแพงเพชร
2.    อำเภอไทรงาม
3.    อำเภอคลองลาน
4.    อำเภอขาณุวรลักษบุรี
5.    อำเภอคลองขลุง
6.    อำเภอพรานกระต่าย
7.    อำเภอลานกระบือ
8.    อำเภอทรายทองวัฒนา
9.    อำเภอปางศิลาทอง
10.  อำเภอบึงสามัคคี
11.  อำเภอโกสัมพีนคร
ผู้ว่าราชการ  นายวันชัย สุทิน (ตั้งแต่ พ.ศ. 2551)

สัญลักษณ์ประจำจังหวัด
•    ตราประจำจังหวัด: รูปกำแพงมีเพชรฝังอยู่ในใบเสมา
•    ดอกไม้ประจำจังหวัด: ดอกพิกุล (Mimusops elengi)
•    ต้นไม้ประจำจังหวัด: สีเสียดแก่น (Acadia catechu)

ตราประจำจังหวัด	ตราผ้าผูกคอลูกเสือ
เหรียญที่ระลึกประจำจังหวัด